Geschreven door Wim Karreman
Vakspecialist Geschiedenis, Biografie, SF en Fantasy, en boeken rechtzetter.

In deze column ga ik het hebben over de beleving van een vakspecialist bij Books4Life Utrecht. Een vakspecialist is iemand die op een bepaald vakgebied (Filosofie, Reizen, Wetenschap, Muziek, Geschiedenis en zo) de boeken in onze winkel selecteert en indeelt.

Wat is er voorgevallen?

Op een achteloze zaterdag, korte tijd geleden, kwam een gerenommeerd Amerika correspondent van een landelijke kwaliteitskrant onze winkel bezoeken met een aanbod van zijn Amerika bibliotheek (VS in dit geval). Hij was daar jaren correspondent geweest en nu teruggekeerd om ander werk bij die krant te gaan doen. De werkzaamheden van buitenland correspondent, zijn bij deze krant voor een beperkte periode. Je bent na een paar jaar gesloopt of je vereenzelvigt je te veel met het land, wat je neutrale waarneming kan gaan beïnvloeden.

Eenmaal uitgepakt waren er vier volle dozen aanlokkelijk materiaal.

Welnu, komen we aan bij Americana?

En wat zijn dat eigenlijk, Americana?

Americana is geen vrouwelijk woord, mocht je dat denken. Het is een meervoudsvorm (onz.) die een bepaald genre aangeeft. Namelijk literatuur die alles te maken heeft met het Amerikaanse continent, of vaak beperkter, de Verenigde Staten van Amerika (overigens een wat sleetse benaming als je het politieke landschap van nu daar bekijkt, maar dat valt buiten dit verhaal).

Eenmaal uitgepakt waren er vier volle dozen aanlokkelijk materiaal. Alles non-fictie, en u begrijpt misschien al welke problemen voor de winkel en vakspecialist kunnen ontstaan…

Neemt niet weg dat wij hem heel dankbaar voor deze werkelijk genereuze donatie zijn! Dat moge duidelijk zijn.

Wat doe je als vakspecialist wanneer je een hoogstaand kwaliteitsaanbod van ca 8 m. boek aangeboden krijgt. En je hooguit 1 m., zeg 1 ½ m. ter beschikking hebt?

Bij wetenschappelijke bibliotheken (waar ik vandaan kom) is plankruimte vaak geen probleem, “ruimte zat”. Al vindt ook hier selectie vooraf plaats, reken maar! Er wordt in Universiteitsbibliotheken namelijk nooit iets weggegooid, dus moet je selectief zijn bij het aanvaarden.

Maar wat doe je als vakspecialist wanneer je een hoogstaand kwaliteitsaanbod van ca 8 m. boek aangeboden krijgt. En je hooguit 1 m., zeg 1 ½ m. ter beschikking hebt?

Wij zijn evenwel een winkel. Om maar een gevleugeld adagium van Maarten, onze winkelcoördinator, te citeren: ‘Het moet wel verkopen, ja?!’ en gelijk heeft ie! (vaak tenminste).

Onze wakkere vakspecialist staat nu ‘on a crossroad’ (om in de stijl te blijven), waarbij ‘hoe vertel ik het Maarten, die altijd ook een mening heeft’ niet eens de minste is, en duikt in zijn virtuele gereedschapskist.

Er zijn heel wat Imbus sleuteltjes om aan te draaien beschikbaar, met waterpomptangen en klauwhamers als laatste redmiddel. Grapje, maar niet helemaal.

Het gaat om een gespecialiseerde collectie van iemand die respect verdient, gezien zijn staat van dienst. En daar gaan we dus secuur mee aan het werk.

Noch Maarten, noch het probleem vragen dit soort rigoureuze aanpak, tss, tss.

Blijft evenwel de warmte, of spannende gevoel zo u wilt, die het aangebodene bij je oproept.

In dit geval gaat het om een gespecialiseerde collectie van iemand die respect verdient, gezien zijn staat van dienst. En daar gaan we dus secuur mee aan het werk.

De sleutelbos:

• De al dan niet zorgvuldige aanschaf criteria van de donateur en de voorselectie van hem van de aangeboden boeken
• Publicatiedatum van het gedoneerde materiaal.
• Breedte van het onderwerp in de totale (Americana) collectie. (Is het boek verplaatsbaar buiten het genre geschiedenis? Ofwel van geschiedenis naar reizen, regionale geschiedenis, biografie, filosofie, management, om maar wat te noemen?).
• Fysiek uiterlijk en gebruikssporen (onderstrepingen en hoe belangrijk / storend zijn die? Of maken die het boek juist extra bekoorlijk).
• Aantrekkelijkheid (inschatting van verkoopbaarheid, zie bovenstaand ‘adagium van Maarten’)

Ik moet zeggen dat ik mij kostelijk amuseer met dit soort Gordiaanse knopen, die de vakspecialist bij B4LU moet doorhakken en zijn of haar bestaan meer dan rechtvaardigen!